Ömer El-İzmiri ve “Camiu’l-Kifaye ve Zahiru’ş-Şifaye” adlı eserinin tahkiki

ÖZETYüksek lisans tezi olarak hazırlamış olduğumuz bu çalışmada 17. yüzyılın sonları ile 18. yüzyılın başlarında yaşayan Ömer el-İzmirî (1106’da sağ)’nin hayatı, ilmî kişiliği ve Birgivî’nin Avâmil’ine yazdığı Câmiu’l-Kifâye ve Zâhiru’ş-Şifâye isimli şerhini inceledik. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır.Birinci bölümde, İmam Birgivî’nin hayatı, ilmî kişiliği ve eserleri ile Avâmil-i Cedîd adlı risalesi, özellikleri, muhtevası ve söz konusu risale üzerine yapılan çalışmalar hakkında genel bilgiler vermeye çalıştık.İkinci bölümde şerhin müellifi Ömer el-İzmirî’nin hayatı, ilmî kişiliği ve Câmiu’l-Kifâye ve Zâhiru’ş-Şifâye isimli eserini tanıttık, müellifin faydalandığı kaynaklar hakkında bilgi vererek şerhinde izlediği yöntemi ele aldık. Üçüncü ve son bölümde ise Câmiu’l-Kifâye ve Zâhiru’ş-Şifâye isimli eserin tahkikli metnini oluşturduk.Anahtar Kelimeler: Arap Dili, Avâmil, Balıkesir, Birgi, Birgivî Mehmed Efendi, Câmiu’l-Kifâye ve Zâhiru’ş-Şifâye, müderris, nahiv, Osmanlı Devleti, Ömer el-İzmirî.ABSTRACTIn this thesis I examined the Ottoman scholar Ömer el-İzmirî who lived in late 17th and early 18th centuries, his life, personality as a scholar and concise work Câmiu’l-Kifâye ve Zâhiru’ş-Şifâye.The thesis consists of three parts.In the first part I focused on İmam Birgivî, his life as a scholar, his works and his treatise Avaml-i Cedîd in terms of basic features and content and provided with general information.In the second part I elaborated on Ömer el-İzmirî, the author of the commentary and his life in details, and analysed his scholarly work Câmiu’l-Kifâye ve Zâhiru’ş-Şifâye, the resources he used and the method he employed. I concluded my thesis, in the third part, with an edition critique of Câmiu’l-Kifâye ve Zâhiru’ş-Şifâye. Keywords: Arabic grammer, Arabic language, Balıkesir, Birgi, Birgivî, Birgivî Mehmed Efendi, Câmiu’l-Kifâye ve Zâhiru’ş-Şifâye, lecturer, Ottoman Empire, Ömer el-İzmirî, Avâmil